Năm 2016, khi còn là Chuyên viên Pháp chế cho một Doanh nghiệp chuyên về ngành Dược phẩm và Thực phẩm chức năng. Tôi được giao nhiệm vụ thay đổi mẫu dấu mới cho Công ty.
Căn cứ vào quy định của Luật doanh nghiệp và Nghị định hướng dẫn thi hành, tôi nộp hồ sơ vào Bộ phận một cửa của Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch đầu tư tỉnh A*. Kết quả hồ sơ bị trả ra với lý do: “Công ty anh đăng ký số lượng bao nhiêu thì phải đóng bấy nhiêu mẫu dấu mới vào ô thông báo mẫu dấu mới”. Hơi bất ngờ với lý do này nên tôi thắc mắc sao lại như vậy, rồi mong họ hỗ trợ thực hiện hồ sơ vì lúc đó Công ty chúng tôi cần được công bố mẫu dấu gấp để thực hiện lệnh thanh toán của công ty tại Ngân hàng. Sau khi nhận được phản hồi của tôi, cán bộ đó lên xin ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo.
Một lát sau, cũng cán bộ ấy mang xuống các điều khoản quy định về con dấu theo Luật Doanh nghiệp 2014 (Điều 44), và Nghị định 96/2014 NĐ – CP về hướng dẫn thi hành Luật doanh nghiệp 2014 (trích dẫn điều 12 của Nghị định này).
Cơ quan này yêu cầu tôi đọc lại quy định về con dấu và thực hiện cho đúng như tinh thần của quy định nêu trên. Tôi thấy Cơ sở pháp lý quá rõ ràng. Bởi lẽ, như quy định thì Doanh nghiệp có quyền tự quyết định hình thức, nội dung và số lượng con dấu của Doanh nghiệp. Điều này quy định tại điều 44 của Luật Doanh nghiệp. Đồng thời pháp luật cũng không giới hạn về hình thức, Doanh nghiệp có quyền chọn hình tròn, hình đa giác, tam giác hay hình dạng bất kỳ. Không ràng buộc về nội dung, miễn đầy đủ thông tin của Doanh nghiệp quy định tại Luật Doanh nghiệp và các nội dung đảm bảo về đạo đức, văn hóa truyền thống lịch sử, thuần phong mỹ tục của dân tộc. (Những nội dung cấm này được quy định cụ thể tại Điều 14 của nghị định 96/2014 NĐ-CP). Cũng không giới hạn số lượng con dấu của mỗi Doanh nghiệp, mà Doanh nghiệp tự chọn số lượng theo nhu cầu, miễn là Doanh nghiệp có cách quản lý được con dấu, được sử dụng đúng việc, đúng quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm với tư cách pháp nhân.
Như vậy, pháp luật chỉ quy định mẫu dấu của Doanh nghiệp phải thống nhất về nội dung, hình thức và kích thước. Điều đó cho chúng ta hiểu rằng, dù Doanh nghiệp của bạn có 10 con dấu đi nữa, thì cả 10 phải có cùng một kích thước, cùng một nội dung và cùng một hình thức.
Quay lại câu chuyện đang bàn, cán bộ một cửa yêu cầu tôi phải đóng dấu đầy đủ số lượng mà Công ty tôi muốn đăng ký. Tôi thắc mắc: “Vậy Doanh nghiệp muốn đăng ký 10 con dấu thì chẳng lẽ đi đóng 10 mẫu dấu vào tràn ngập mặt giấy A4 trong 1 ô vuông của mẫu giấy Thông báo chăng? Việc cầm lần lượt từ con dấu số 01 đến con dấu thứ 10 đóng vào tờ Thông báo mẫu dấu có khác gì cầm 01 con dấu đóng 10 lần, trong khi pháp luật đã bắt buộc nội dung, hình thức kích và thước các mẫu dấu phải thống nhất, nói cách khác là phải giống y hệt nhau. Vậy việc phải đóng đủ số lượng con dấu đăng ký (y hệt nhau) với việc đóng 01 con dấu đại diện trong ô mẫu dấu mới, điều này khác nhau chăng?”.
Sau khi nhận câu hỏi của tôi, anh cán bộ lại lên Phòng gặp Lãnh đạo. Sau một hồi, tôi nhận được ý kiến về hồ sơ mình là: “Vấn đề này, ý kiến của Sếp em là vậy rồi anh à!”.
Chẳng biết nói làm sao ngoài cụm từ cảm thán rằng: “Bó tay với cách hiểu luật của cơ quan quý vị!!”. Tôi cho rằng điều này hết sức ngớ ngẩn với cách tư duy pháp luật của một bộ phận thực hiện quy định pháp luật trong thời cuộc đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho Doanh nghiệp và các Nhà đầu tư lại như thế này.
Lần đó, tôi không kịp công bố mẫu dấu như nhiệm vụ được giao… cũng vì cách hiểu luật khác cơ quan nhà nước.
Thế mới thấm thía câu “Phép vua thua lệ làng”.
Ls. Nguyễn Chí Thiện